Αριθμός 1355/1991
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Δ'

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 16 Απριλίου 1991, με την εξής
σύνθεση: Τ. Κούνδουρος, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση
του Προέδρου του Δ' Τμήματος και του αρχαιότερου του Συμβούλου, που είχαν
κώλυμα, Κ.Γ. Χαλαζωνίτης, Μ. Βροντάκης, Σύμβουλοι, Ε. Δανδουλάκη, Στ.
Χαραλάμπους, Πάρεδροι. Γραμματέας η Β. Μαντζουράνης.

Για να δικάσει την από 21 Μαΐου 1990 αίτηση:

του Τ. Α.Κ., κατοίκου Αμαρουσίου Αττικής, οδός Κ., αρ. 77, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Ν. Φ. (Α.Μ. 4166) που τον διόρισε με πληρεξούσιο,

κατά του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, ο οποίος παρέστη με τον Σωτ. Δελαπόρτα,
Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Με την αίτηση αυτή ο αιτών επιδιώκει να ακυρωθεί το Φ.429.36/200/129959
Σ.2176/6-4-1990 έγγραφο του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και κάθε άλλη
συναφής πράξη της Διοικήσεως.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου, Ε.
Δανδουλάκη.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αιτούντος, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και

Α φ ο ύ  μ ε λ έ τ η σ ε  τ α  σ χ ε τ ι κ ά  έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε  κ α τ ά  τ ο  Ν ό μ ο

1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την οποία έχουν καταβληθεί τα νόμιμα
τέλη και το παράβολο (2855065-6/1990 διπλότυπα Δ.Ο.Υ. δικαστικών εισπράξεων
Αθηνών 604643, 2418423/1990 ειδικά έντυπα παραβόλου), ζητείται η ακύρωση της
Φ.429.36/200/129959 Σ.2176/6-4-1990 απόφαση του Γενικού Επιτελείου Εθνικής
Άμυνας (Δ/νση Στρατολογικού). Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε η από 2-3-1990
προσφυγή που είχε ασκήσει ο αιτών κατά του 2460/1-3-1990 εγγράφου του
Στρατολογικού γραφείου Πατρών, με το οποίο είχε απορριφθεί αίτημα του να
απαλλαγεί από την υποχρέωση στράτευσης ως θρησκευτικός λειτουργός γνωστής
θρησκείας.

2. Επειδή, με το άρθρο 6 παρ. 1 του Ν. 1763/1988 (φ. 57 Α/24-3-1988) η ισχύς
του οποίου άρχισε, κατά το άρθρο 33 αυτού, έξι μήνες μετρά από τη δημοσίευση
στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, ορίζει ότι "απαλλάσσονται από την υποχρέωση
στράτευσης και εφ' όσον υπηρετούν απολύονται: α) ... β) ... γ) Οι στρατεύσιμοι
που είναι θρησκευτικοί λειτουργοί, μοναχοί ή οι δόκιμοι μοναχοί γνωστής
θρησκείας, εφόσον το επιθυμούν". Εξάλλου, το δόγμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά,
πληροί τις προϋποθέσεις της κατά το άρθρο 13 του Συντάγματος γνωστής θρησκείας
(ΣτΕ 2106/1975, Ολομ. 3533/1986, 3601/1990).

3. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα
εξής: Ο αιτών διορίστηκε ως θρησκευτικός λειτουργός της Κεντρικής Εκκλησίας των Χριστιανών Μαρτύρων του Ιεχωβά την 4 Νοεμβρίου 1987. Σχετικό περί αυτού έγγραφο της εν λόγω Εκκλησίας από 4 Νοεμβρίου 1987 απεστάλη προς τη Δ./νση Εσωτερικών της Νομαρχίας Αττικής. Στη συνέχεια δε με το 31087/20-11-1987 έγγραφο της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής και το 25061/15-12-1987 έγγραφο της Νομαρχίας Δυτικής Αττικής ειδοποιήθηκαν σχετικώς οι ληξίαρχοι δήμων και κοινοτήτων των Νομαρχιών αυτών. Ο αιτών με την από 4 Δεκεμβρίου 1989 αίτηση του προς το
Στρατολογικό Γραφείο Πάτρας ζήτησε να απαλλαγεί από την στράτευση, σύμφωνα με
το άρθρο 6 παρ. 1 γ του πιο πάνω νόμου, προσκόμισε δε πέραν από τα
προαναφερθέντα έγγραφα και δηλώσεις τέλεσης θρησκευτικών γάμων που είχε ο ίδιος τελέσει και πιστοποιητικά που ο ίδιος είχε εκδώσει ως θρησκευτικός λειτουργός.
Το αίτημα του απορρίφθηκε με το 2460/1-3-1990 έγγραφο του Στρατολογικού Γραφείου Πατρών, με την αιτιολογία, πλην άλλων, ότι η Εκκλησία των Χριστιανών Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν αποτελεί γνωστή θρησκεία. Ο αιτών προσέφυγε στην συνέχεια κατά της απόφασης αυτής ενώπιον της Δ./νσης Στρατολογικού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας. Η προσφυγή του αυτή απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη
πράξη, με την αιτιολογία ότι δεν είναι θρησκευτικός λειτουργός γνωστής
θρησκείας. Η αιτιολογία όμως αυτή είναι πλημμελής κατά τα αναφερόμενα στην
προηγούμενη σκέψη, δεδομένου ότι το μεν δόγμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι
γνωστή θρησκεία κατά το Σύνταγμα, ο δε αιτών υπέβαλε στοιχεία που θεώρησε ότι
αποδεικνύουν την ιδιότητα του ως θρησκευτικού λειτουργού, αλλά με την
προσβαλλόμενη πράξη ουδόλως αποκρούονται και μάλιστα αιτιολογημένα τα στοιχεία αυτά. Συνεπώς πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να ακυρωθεί η
προσβαλλόμενη πράξη. Αν και κατά την γνώμη ενός μέλους του Δικαστηρίου με
αποφασιστική ψήφο κατά την έννοια του νόμου (άρθρο 6 παρ. 1 περ. γ' του Ν.
1763/1988) θρησκευτικός λειτουργός είναι εκείνος που κατά τη δογματική της
συγκεκριμένης θρησκείας έχει την ικανότητα να ιερουργεί και όχι εκείνος, στον
οποίο έχει δοθεί η εξουσία να διαπιστώνει την τέλεση πράξεων που πρόκειται να
καταχωρηθούν στο ληξιαρχείο (γάμων κ.λ.π.). Για να απαλλαγεί συνεπώς από τη
στρατιωτική θητεία στρατεύσιμος, που φέρεται ως θρησκευτικός λειτουργός γνωστής θρησκείας, πρέπει να πιστοποιείται από τη θρησκευτική κοινότητα, στην οποία ο
ενδιαφερόμενος ανήκει, ότι αυτός, κατά τα δόγματα της έχει εξουσία τέλεσης
ιεροπραξιών. Εφόσον, λοιπόν, κατά την άποψη αυτή, μεταξύ των στοιχείων που
προσκόμισε ο αιτών στην αρμόδια στρατολογική υπηρεσία δεν προκύπτει ότι υπήρχε μία τέτοια βεβαίωση της Κεντρικής Εκκλησίας των Χριστιανών Μαρτύρων του Ιεχωβά, ορθώς η Διοίκηση απέρριψε το αίτημα απαλλαγής του από τη στρατιωτική θητεία δεδομένου ότι δεν απέδειξε την ιδιότητα του ως θρησκευτικού λειτουργού.

4. Επειδή κατόπιν αυτών πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να
ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη.

Δ ι α  τ α ύ τ α

Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει την Φ.429.36/200/129959 Σ.2176/6-4-1990 απόφαση του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (Δ/νση Στρατολογικού).
Διατάζει την απόδοση του παραβόλου.
Επιβάλλει στο Δημόσιο τη δικαστική δαπάνη του αιτούντος που ανέρχεται σε είκοσι
οκτώ χιλιάδες (28.000) δραχμές.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 17 Απριλίου 1991, και η απόφαση δημοσιεύθηκε
σε δημόσια συνεδρίαση της 24ης του ίδιου μήνα και χρόνου.
Ο Προεδρεύων Σύμβουλος

Ο Γραμματέας