Αριθμός 723/2020
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 6 Φεβρουαρίου 2020, με την εξής σύνθεση: Δ. Μακρής, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος και των αρχαιοτέρων του Συμβούλων, που είχαν κώλυμα, Ιφ. Αργυράκη, Β. Ανδρουλάκης, Σύμβουλοι, Δ. Βανδώρος, Ελ. Μελισσαρίδης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Μ. Βλασερού, Γραμματέας του Γ΄ Τμήματος.

Για να δικάσει την από 28 Μαρτίου 2016 αίτηση:

των: 1. ***  Μοναχής, κατά κόσμον ***,  2. *** Μοναχής, κατά κόσμον ***, 3. *** Μοναχής, κατά κόσμον ***, 4. *** Μοναχής, κατά κόσμον ***, 5.  *** Μοναχής, κατά κόσμον ***, 6.  *** Μοναχής, κατά κόσμον ***,  7.  *** Μοναχής, κατά κόσμον ***,  8.  *** Μοναχής, κατά κόσμον *** και 9.  *** Μοναχής, κατά κόσμον ***, κατοίκων Ιεράς Μονής *** , οι οποίες παρέστησαν με τη δικηγόρο *** (Α.Μ. ***, Δ.Σ. ***), που τη διόρισαν με πληρεξούσιο,

κατά του Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Θεόδωρο Παπαγεωργίου (Α.Μ. 24288), που τον διόρισε με απόφασή της η Ιερά Μητρόπολη και ο οποίος κατέθεσε δήλωση, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4509/2017, περί μη εμφανίσεώς του.

Με την αίτηση αυτή οι αιτούσες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 1896/29.1.2016 απόφαση του Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Παρέδρου Δ. Βανδώρου.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την πληρεξούσια των αιτουσών, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου  κ α ι

Α φ ο ύ  μ ε λ έ τ η σ ε τ α  σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε  κ α τ ά  τ ο ν  Ν ό μ ο

1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (***  διπλότυπο είσπραξης τύπου Α΄ της ΔΟΥ Δ΄ Αθηνών).

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, όπως συμπληρώνεται με το από 26/25.11.2019 δικόγραφο πρόσθετων λόγων, ζητείται η ακύρωση της 1896/29.1.2016 απόφασης του Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, με την οποία επιβλήθηκε στη Γυναικεία Αδελφότητα της Ιεράς Μονής ***, της οποίας είναι μέλη οι αιτούσες, το πνευματικό επιτίμιο της ακοινωνησίας διάρκειας 90 ημερών από 1.2.2016.

3. Επειδή, το επιτίμιο της ακοινωνησίας, που επιβάλλεται από την Εκκλησία στους λειτουργούς της και τους μοναχούς, δεν προβλέπεται από πολιτειακό νόμο. Ανάγεται στην εσωτερική μυστηριακή σχέση κοινωνίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τους λειτουργούς της και τους μοναχούς, στη σχέση δε αυτή οι τελευταίοι αυτοπροαιρέτως προσχωρούν διά της ιεροσύνης και του μοναχισμού. Το επιτίμιο επιβάλλεται από την Εκκλησία ως πνευματικό οργανισμό και προβλέπεται από ιερούς κανόνες πνευματικής φύσης. Η επιβολή δε του επιτιμίου της ακοινωνησίας, ως πράξη πνευματικού περιεχομένου μη προβλεπόμενη από πολιτειακό νόμο και συνεπαγομένη τη στέρηση της μετάληψης της θείας κοινωνίας, την αδυναμία μετάδοσης της θείας κοινωνίας στους πιστούς, καθώς και την απαγόρευση τέλεσης της θείας λειτουργίας και των άλλων ιεροπραξιών, δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη όπως αυτή νοείται στο άρθρο 95 παρ. 1 περ. α΄ του Συντάγματος και στο άρθρο 45 του π. δ. 18/1989 (Α΄ 8) και δεν υπόκειται στον ακυρωτικό έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας. Το γεγονός ότι η επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας μπορεί να έχει και διοικητικής φύσης συνέπειες δεν το καθιστά εκτελεστή διοικητική πράξη (βλ. ΣτΕ 2976 - 2991/1996 Ολομ., 616/2004, 685/2011 7μ. σε συνδυασμό με την 686/2011 7μ., κ.ά.), διότι το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν έχει αρμοδιότητα να ερμηνεύει και να εφαρμόζει τους ιερούς κανόνες και να ακυρώνει σχετικές πράξεις, πνευματικού περιεχομένου. Συνεπώς, η επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας σε όλα τα μέλη της Αδελφότητας Ιεράς Μονής, ακόμη και αν έχει ως συνέπεια την αδυναμία τους να εκλέξουν και να εκλεγούν στις θέσεις του Ηγουμένου και του μέλους του Ηγουμενοσυμβουλίου, δεν προσβάλλεται ενώπιον του Δικαστηρίου. Τούτο, ενόψει των προεκτεθέντων, δεν αντιβαίνει ούτε στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, διότι ο εκτελεστός χαρακτήρας των διοικητικών πράξεων προβλέπεται ως προϋπόθεση για την προσβολή τους με αίτηση ακυρώσεως από την προαναφερθείσα συνταγματική διάταξη (95 παρ. 1), ούτε στο άρθρο 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), που κυρώθηκε με το ν.δ. 53/1974 (Α΄ 256)∙ η τελευταία αυτή διάταξη δεν εφαρμόζεται σε διαφορές, όπως οι ανωτέρω, στις οποίες δεν υφίσταται “δικαίωμα”, το οποίο αναγνωρίζεται από το εσωτερικό δίκαιο, αλλά τα αμφισβητούμενα μέτρα βασίζονται στο κανονικό δίκαιο που διέπει τους κληρικούς και τους μοναχούς (βλ. αποφάσεις ΕΔΔΑ της 14.9.2017, Nagy κατά Ουγγαρίας, μείζονος σύνθεσης, 56665/09, σκέψεις 64-78, της 6.12.2011, Baudler και Reuter κατά Γερμανίας, 38254/04 και 39775/04 (αποφάσεις επί του παραδεκτού), της 23.9.2008, Ahtinen κατά Φινλανδίας, 48907/99, σκέψεις 37-43 και της 30.1.2001, Dudova & Duda κατά Τσεχίας, 40224/98 (απόφαση επί του παραδεκτού), ΣτΕ 595/2019, σκ. 5).

4. Επειδή, οι αιτούσες ισχυρίζονται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Μητροπολίτη συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, διότι έχει ως συνέπεια την αδυναμία διοίκησης της Ιεράς Μονής, η δε διάταξη του άρθρου 3 του ν.δ. 374/1947 (Α΄ 163), που ορίζει ότι όταν είναι αδύνατη η νόμιμη συγκρότηση Ηγουμενοσυμβουλίου διορίζεται από τον οικείο Μητροπολίτη κληρικός που ασκεί διοικητικές αρμοδιότητες, δεν είναι εφαρμοστέα, διότι, κατά τη γνώμη τους, αφορά μόνο την περίπτωση στην οποία στην Ιερά Μονή εγκαταβιούν λιγότεροι από τρεις μοναχοί ή μοναχές.

5. Επειδή, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στην τρίτη σκέψη, η προσβαλλόμενη απόφαση με την οποία βάσει των μνημονευομένων σε αυτή ιερών κανόνων, επιβλήθηκε το επιτίμιο της ακοινωνησίας στην Γυναικεία Αδελφότητα της ανωτέρω Ιεράς Μονής ως πράξη πνευματικού περιεχομένου, μη προβλεπόμενη από πολιτειακό νόμο, δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, ανεξαρτήτως των διοικητικών συνεπειών που μπορεί να έχει. Συνεπώς, η απόφαση αυτή απαραδέκτως προσβάλλεται, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί είναι απορριπτέοι.

Δ ι ά   τ α ύ τ α

Απορρίπτει την αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Επιβάλλει στις αιτούσες, συμμέτρως, τη δικαστική δαπάνη της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, η οποία ανέρχεται σε τετρακόσια εξήντα (460) ευρώ.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 12 Φεβρουαρίου 2020

Ο Προεδρεύων Σύμβουλος    Η Γραμματέας του Γ΄ Τμήματος

    Δ. Μακρής                                          Μ. Βλασερού

και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 27ης Απριλίου 2020.

Ο Πρόεδρος του Γ´ Τμήματος           Ο Γραμματέας

    Δ. Σκαλτσούνης                        Α. Γεωργακόπουλος

ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ

Εντέλλεται προς κάθε δικαστικό επιμελητή να εκτελέσει όταν του το ζητήσουν την παραπάνω απόφαση, τους Εισαγγελείς να ενεργήσουν κατά την αρμοδιότητά τους και τους Διοικητές και τα άλλα όργανα της Δημόσιας Δύναμης να βοηθήσουν όταν τους ζητηθεί.

Η εντολή πιστοποιείται με την σύνταξη και την υπογραφή του παρόντος.

Αθήνα, ***

Ο Πρόεδρος του Γ΄ Τμήματος    Η Γραμματέας του Γ΄ Τμήματος